“Het is toch maar een grapje of een onschuldig berichtje.” Nog vaak zijn mensen niet bewust dat gedragingen seksueel grensoverschrijdend en niet onschuldig zijn.
Definitie seksueel grensoverschrijdend gedrag
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een overkoepelend begrip waaronder gedragingen of toenaderingen vallen die seksueel van aard zijn en de grenzen van het slachtoffer overschrijden. Dit betreffen niet alleen fysieke gedragingen zoals seksueel geweld of seksueel misbruik, maar ook (non-)verbale gedragingen en handelingen online.
Voorbeelden van seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn ongewenste aanrakingen, zoenen tegen iemands wil, aanranding en verkrachting alsook seksistisch getinte uitspraken, seksuele intimidatie of chantage (‘sextortion’) en het versturen van ‘dickpics’.
Wetboek van Strafrecht
De term ‘seksueel grensoverschrijdend gedrag’ is niet in het Wetboek van Strafrecht (Sr) gedefinieerd. Dat wil echter niet zeggen dat seksueel grensoverschrijdend gedrag niet strafbaar is. Op twee plaatsen in het Wetboek van Strafrecht is opgenomen wat strafbare seksuele gedragingen zijn. In Titel XIV van het Tweede Boek ‘Misdrijven tegen de zeden’ en in Titel VI van het Derde Boek ‘Overtredingen tegen de zeden’. Strafbare seksuele gedragingen worden ‘zedendelicten’ genoemd.
Versturen van een dickpic
De laatste tijd zijn er veel ontluisterende onthullingen geweest over ‘dickpics’ die door bekende Nederlanders naar slachtoffers zijn gestuurd. De vraag die daarbij vaak gesteld werd was hoe strafbaar dat is? Een dickpic versturen is strafbaar op het moment dat de ontvanger deze niet wil krijgen, maar ook als dat ongevraagd gebeurt. Onder lid 2 van artikel 240 Sr is strafbaar gesteld het anders dan op verzoek aan een ander toezenden van een aanstootgevende afbeelding en/of voorwerp. Denk hierbij aan het versturen van dergelijk materiaal via e-mail, WhatsApp of via een chat. Er kan zelfs een gevangenisstraf van 2 maanden worden opgelegd.
Wetsvoorstel seksuele misdrijven
De overheid wil slachtoffers van seksuele en seksueel getinte misdrijven beter beschermen en de strafbaarstellingen van seksuele en seksueel getinte misdrijven in het Wetboek van Strafrecht moderniseren. Daarom is een wetsvoorstel gemaakt om duidelijker te maken wat strafbaar is en om meer seksueel grensoverschrijdend gedrag strafbaar te maken. De voorstellen gelden ook voor grensoverschrijdend gedrag op het internet. Er worden nieuwe strafbaarstellingen toegevoegd (seks tegen de wil, seksuele intimidatie en sexchatting). Bestaande strafbaarstellingen, zoals van verkrachting, worden geherformuleerd en op onderdelen aangescherpt. Ook worden er maximumstraffen verhoogd.
De nieuwe Wet seksuele misdrijven zal naar verwachting in 2024 worden ingevoerd.
Waarborgen van een veilige werkplek
Hoewel geen enkele organisatie wil geloven dat grensoverschrijdend gedrag een probleem is op hun werkplek, is de realiteit dat geen enkele werkgever immuun is voor de noodzaak om een veilige werkomgeving te creëren én te onderhouden die vrij is van intimidatie en ongewenste gedragingen.
Door de misstanden bij onder andere The Voice of Holland, Ajax, PvdA en De Telegraaf is een storm aan meldingen en aangiften van seksueel grensoverschrijdend gedrag ontstaan die naar verwachting niet snel zal afnemen.
Werkgevers zijn wettelijk verplicht te zorgen voor een veilige, intimidatievrije werkplek voor iedereen. De strafbaarheid van (seksueel) grensoverschrijdend gedrag is daarvoor geen randvoorwaarde.
In ons artikel Paal en perk stellen aan grensoverschrijdend gedrag geven wij tips voor het waarborgen van een inclusieve en veilige werkomgeving.
Zo kunnen wij u helpen
Wij helpen u graag verder met het onderzoeken van een signaal of vermoeden van grensoverschrijdend gedrag binnen uw organisatie. Als onafhankelijk en gecertificeerd onderzoeksbureau heeft u met Ethicly de zekerheid van onpartijdig en betrouwbaar onderzoek. Doordat ons onderzoek genormeerd is kunt u onze bevindingen als objectief feitenrelaas en/of bewijsmateriaal inzetten voor het nemen van vervolgstappen, disciplinaire acties of bij juridische procedures.
Ook kunnen wij u verder adviseren over het creëren en waarborgen van een veilige en inclusieve werkomgeving. Daarnaast kunnen wij voor uw organisatie de rol van externe vertrouwenspersoon vervullen of als mediator op een constructieve en de-escalerende manier problemen op de werkvloer oplossen.
Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie.